De afgelopen week werd er door verschillende media gesproken over het grootste privacylek van Facebook ooit. Het bedrijf Cambridge Analytics wist via een app gegevens te verzamelen van 50 miljoen Facebookgebruikers. Dit waren vooral vrienden van mensen die de app gebruikten, maar deze vrienden wisten hier niks van. Cambridge Analytics kreeg toegang tot likes, statusupdates en zelfs persoonlijke chats. Deze gegevens werden bijvoorbeeld gebruikt om mensen te beïnvloeden om op Donald Trump te stemmen in de Amerikaanse presidentsverkiezingen.
Facebook kwam hier achter en eiste dat Cambridge Analytics de gegevens zou wissen. Echter is er nooit gecontroleerd of dit ook daadwerkelijk is gebeurd. Een ander schadelijk verhaal voor Facebook is dat ze de getroffen gebruikers, vooral Amerikanen, nooit iets lieten weten. Met deze gegevens kon Cambridge Analytics niet alleen zien wat gebruikers interessant vonden, maar ook op welke manier ze te beïnvloeden waren. De leider van Cambridge Analytics was tevens de leider van het campagneteam van Donald Trump, hierdoor denken veel mensen dat hij ook invloed heeft gehad op het stemgedrag van veel Amerikaanse kiezers (Het grootste privacylek ooit, 2018).
Facebook onder vuur
De eerste dagen na de bekendmaking liet Facebook oprichter Mark Zuckerberg weinig van zich horen. Facebook zelf liet weten dat ze alle feiten boven tafel wilden hebben voordat er maatregelen werden getroffen. Wel erkende het bedrijf meteen dat ze waren bedrogen. Amerikaanse en Europese instanties kondigden direct een onderzoek aan naar het privacy lek en eisen ook strengere beveiliging om de gegevens van gebruikers te waarborgen. Er was ook nog de nodige kritiek van de aandeelhouders. Zij namen het Mark Zuckerberg onder andere kwalijk dat hij zich zo stil hield, het bedrijf had volgens hun meer baat bij iemand die zijn verantwoordelijkheid neemt en op de voorgrond treedt.
Deze beleggers zijn zo boos omdat de waarde van Facebook de afgelopen dagen drastisch omlaag is gegaan. Binnen enkele dagen verloor Facebook 10% van haar waarde, omgerekend enkele miljarden euro’s. Ook vrezen deze aandeelhouders dat er nu nog strengere regels komen waardoor de reclame-inkomsten verder zullen teruglopen. Een aantal aandeelhouders denkt er ook over om een rechtszaak aan te spannen tegen Facebook omdat ze het gevoel hebben dat ze misleid zijn. Zij eisen een financiële compensatie voor de geleden schade (NOS, 2018).
Nasleep
Na alle kritiek op Facebook kwam oprichter Mark Zuckerberg uiteindelijk toch met een reactie. Hij vertelde in een tv-uitzending dat “het een grote schending van het vertrouwen van gebruikers was en dat hij er spijt van had (NOS, Zuckerberg zegt sorry, 2018).” Zuckerberg gaf onder andere aan dat hij erop vertrouwde dat de gegevens gewist zouden worden omdat Cambridge Analytics dit contractueel had beloofd. Hij noemde het een fout om hier blind op te vertrouwen. Ook zei Mark Zuckerberg dat hij bereid is om te getuigen voor het Amerikaanse Congres. Er werd aangekondigd dat Facebook haar eigen regels aan gaat passen om de privacy te beschermen. Tevens vond Zuckerberg dat er ook nieuwe wetten moeten komen om het moeilijker te maken om gegevens van mensen op grote schaal te misbruiken (NOS, Zuckerberg zegt sorry, 2018).
Reactie van gebruikers
Naast de aandeelhouders waren ook veel Facebookleden boos om de schending van hun privacy. Veel mensen hadden het op andere social media over het verwijderen van hun Facebook account, enkele uren later was de hashtag #deleteFacebook dan ook overal trending. Veel gebruikers weten dat het niet Facebook zelf was die hun gegevens op straat gooide, maar nemen het Facebook wel kwalijk dat het gebeurd is. Ze verwijten het bedrijf dat het geen controle meer heeft over haar eigen platform. Facebook had het verzamelen van gegevens in haar regelgeving verboden, maar heeft het technisch niet onmogelijk gemaakt voor externe partijen (NOS, Gebruikers zijn facebook beu, 2018).
Het is nog niet bekend hoeveel mensen daadwerkelijk afscheid hebben genomen van hun Facebook account. Al zouden er op grote schaal gebruikers wegvallen dan heeft dit nog steeds geen extreme gevolgen voor het bedrijf. Met WhatsApp en Instagram heeft Facebook nog andere social mediakanalen waardoor ze inkomsten genereren en veel macht hebben. Ook zijn veel media, uitgevers en bedrijven afhankelijk van het bedrijf. Zij zullen Facebook dus niet zo snel verlaten. Facebook is wat dat betreft het enige bedrijf om miljoenen mensen te bereiken met advertenties. Er is op dit moment geen alternatief van vergelijkbare grootte om zo’n enorm publiek aan te spreken. De andere alternatieven zijn zoals eerder gezegd al in handen van het bedrijf.
Conclusie
Ondanks dat het privacy schandaal grote gevolgen heeft voor Facebook lijkt het er niet op dat het de ondergang van het bedrijf is. Facebook is te belangrijk geworden voor bedrijven en particulieren om er zomaar afscheid van te nemen. Totdat er een grote concurrent komt lijkt het er dus op dat Facebook nog wel even populair zal blijven.
Auteur: Jens Pouwels, student Fontys Hogeschool Marketing Management