“Je kunt tegenwoordig niet meer om de term blockchain heen. Blockchain kwam op in het kielzog van de Bitcoin en andere cryptocurrencies, maar heeft ondertussen zo ongeveer mythische kwaliteiten gekregen” begon de aankondiging van de uitverkochte Blockchain lezing van Studium Generale van de Technische Universiteit Eindhoven.

“Deze nieuwe manier om informatie op te slaan en te beheren maakt geen gebruik van centrale databanken. Het werkt juist decentraal, verspreid over een netwerk van duizenden computers. Van de financiële sector tot het milieu, van zorg tot onderwijs: elk actueel probleem in de samenleving lijkt wel op te lossen door het ‘op de blockchain te zetten’”

Lykle de Vries volgt de ontwikkelingen rondom Bitcoin en blockchain sinds 2012. In 2014 maakte hij samen met enkele andere experts een veelgeprezen uitlegvideo over Bitcoin (bitcoinproperly.org/nl) die wereldwijd gebruikt wordt. Tegenwoordig is hij actief als spreker, trainer en consultant onder de naam Blockchain Realisten.

“In de zomer van 2016 was Blockchain nog in de stijgende lijn van de Gartner HyperCycle. Je ziet in 2017 dat dit al naar de dalende lijn is gegaan. Binnen 1 jaar. Elke technologie gaat hier door heen, wat je ook vaak ziet is dat ze soms van naam veranderen. We zitten nu vol in de periode dat het tegenvalt. Kans is dus redelijk groot dat je iemand tegenkomt die een ‘ja, maar’ vraag over gaat stellen: illegaliteit, criminaliteit, energieverbruik, je kan er toch niets mee…En toch in de periode erna kunnen er waardevolle toepassingen komen.

“Blockchain idee is niet zo nieuw. Mesopotamiërs begonnen economische transacties vast te leggen op kleitabletten. Openbaar register van transacties, niet wijzigbaar want gebakken klei, beheerd in een tempel” Lykle ging verder met de Egyptenaren (hiërarchisch leiderschaps model) wat niet veranderde in de middeleeuwen en wat nog steeds terug te zien is in een klassieke bedrijf, kijkend naar een organigram.

Waarom is Blockchain bijzonder? We hebben hiermee een nieuw manier gekregen om vertrouwen in mekaar vorm te geven. We waren gewend dat dat centraal moest. Er was een overheid, rechtssysteem. Je moest altijd bij iemand langs, een autoriteit, dat moest zeggen: het is waar, niet waar. Met komst van blockchain kunnen we zelf transacties nagaan wat iemand beweerd. Lyke ging verder met het “getal van Dunbar”. De Engelse antropoloog Robin Dunbar heeft in 1990 voorgesteld dat het aantal mensen dat je kunt kennen gemiddeld 150 is. Hij baseerde zijn conclusie op de grootte van de hersenen van apen. Apen leven in groepen omdat ze dan veiliger bent voor roofdieren. Maar er zit ook een maximum aan de groepsgrootte. Het individueel kunnen herkennen van alle leden van de groep en het onderhouden van relaties met soortgenoten doet een groot beroep op de hersencapaciteit.

Lykle “gecentraliseerd vertrouwen schaalt slecht”. Volgens Lykle is blockhain een paradigme verandering. “Wie niet anders kan denken, gaat het niet snappen”. Manier waarop onze samenleving werkt is zo normaal aanwezig in onze hele wereld dat je heel vaak niet door hebt wat je nodig hebt om te zorgen dat het draait zoals het nu draait. Volgens Lykle zullen er twee keuzes zijn. Centrale vertrouwen of Gedistribueerd vertrouwen. Het is dus niet zo dat we allemaal over zullen gaan op alleen Blockchain technologie. Met de komst van blockchain worden we uitgedaagd om op een andere manier te denken over onze samenleving.

Auteur: Erdinç Saçan, Docent Fontys Hogeschool ICT